Yap-İşlet-Devret modeli altında yürütülen projeler, Karayolları Genel Müdürlüğü'nün bütçesinde ciddi mali yükler oluşturuyor. 2023 yılında garanti ödemeleri için yapılan harcama 56,9 milyar TL'ye ulaşarak, devlet kaynaklarının büyük bir kısmının belirli sermaye gruplarına aktarılmasına neden oldu.
AK Parti iktidarında yaygınlaşan Kamu-Özel İşbirliği (KÖİ) ve Yap-İşlet-Devret (YİD) modeliyle hayata geçirilen projeler, Karayolları Genel Müdürlüğü'nün (KGM) bütçesinde büyük bir mali yük oluşturdu. Bu projeler için yapılan garanti ödemeleri, 2023 yılında 56 milyar 997 milyon TL'ye ulaştı, bu durum kamu kaynaklarının büyük bir kısmının belli sermaye gruplarına aktarılmasına yol açtı.
Yap-İşlet-Devret projelerinin bütçe üzerindeki etkisi
BirGün'den Mustafa Bildircin'in haberine göre, Karayolları Genel Müdürlüğü'nün 2023 yılı mali denetimleri, YİD projeleri nedeniyle yaşanan bütçe tahribatını açıkça ortaya koydu. Sayıştay raporlarına göre, KGM'nin 2023'te yaptığı toplam 236 milyar 101 milyon TL harcamanın büyük bir kısmı bu projeler için yapılan ödemelerden kaynaklandı. Özellikle geçiş garantileri verilen köprü ve otoyollar, işletmeci şirketler için önemli bir gelir kapısı haline geldi.
Maliyet artışı ve kamu yükü
Yap-İşlet-Devret projeleri için yapılan harcamaların yıllar içindeki artışı dikkat çekiyor. 2019'dan 2023'e kadar olan dönemde, bu harcamaların büyüklüğü her geçen yıl katlanarak arttı. Örneğin, 2019 yılında 5,1 milyar TL olan harcama, 2023'te 56,9 milyar TL'ye ulaşarak, kamu bütçesi üzerinde ciddi bir baskı oluşturdu.
