İktidarın hazırlıklarını sürdürdüğü ve önümüzdeki günlerde Meclis’e sunulması beklenen yeni yargı paketinin detayları ortaya çıkıyor. Kamuoyunda sıkça eleştirilen "cezasızlık" algısını gidermeyi amaçlayan düzenlemelerle, ceza alsa bile cezaevine girmeyen suçlar için tutuklama şartları yeniden düzenlenecek. Yeni pakette, özellikle kamu düzenini bozan suçlara yönelik cezaların artırılması ve denetimli serbestlik hükümlerinin sıkılaştırılması planlanıyor.
Katalog suçlar genişliyor
Yargı paketindeki en dikkat çekici değişikliklerden biri, “basit suç” olarak nitelendirilen bazı suçların "katalog suç" kapsamına alınması. Bu düzenleme ile, daha önce ceza alsa bile hapis cezası yatmayan kişilerin, cezalarının belirli bir kısmını mutlaka cezaevinde geçirmesi sağlanacak. Böylece, katalog suçlar arasında yer alacak bu yeni suçlar için "denetimli serbestlik" ancak bir süre hapis cezası çekildikten sonra devreye girecek.
Yasadışı kumar ve trafik suçları mercek altında
Yasa dışı sanal bahis ve kumar oynatanlara yönelik mevcut cezaların artırılması hedeflenirken, bu tür faaliyetlere katılanların da Kabahatler Kanunu kapsamından çıkarılması planlanıyor. Böylece, yasadışı kumar oynayan kişilere sadece para cezası verilmesi yerine daha ağır yaptırımlar uygulanacak.
Ayrıca trafikte "makas atma" ve "drift yapma" gibi kamu güvenliğini tehdit eden eylemlerin cezaları da artırılacak. Yeni düzenleme ile bu tür suçlar daha ağır müeyyidelerle karşılaşacak ve caydırıcılığın artırılması hedeflenecek.
Düğün ve asker konvoylarındaki şiddet azaltılacak
Düğün ve asker uğurlama etkinliklerinde havaya ateş açılması gibi olaylara yönelik cezaların da artırılması öngörülüyor. Mevcut yasal düzenlemelerde bu tür suçlar genellikle hapis cezası ile sonuçlanmıyor. Ancak yeni düzenlemeyle, bu tür suçları işleyenlerin cezalarının bir kısmını cezaevinde geçirmesi sağlanacak.
Cezaevleri kapasite sorunu ile karşı karşıya
Yargı paketiyle birlikte daha fazla kişinin cezaevine girmesi beklenirken, Türkiye’nin cezaevi kapasitesinin mevcut durumu bile karşılamaktan uzak olduğu görülüyor. Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdürlüğü’nün 1 Kasım 2024 tarihinde yayımladığı verilere göre, Türkiye'deki 406 cezaevinin toplam kapasitesi 299 bin 42 kişi iken, şu anda cezaevlerinde 371 bin 587 kişi bulunuyor. Bu, 72 bin 545 kişinin yatacak yeri olmadan hapiste olduğu anlamına geliyor.
Türkiye Gazetesi’nden Yücel Kayaoğlu'nun haberine göre yeni düzenlemelerin ardından cezaevlerinin kapasite sorununun daha da artması beklenirken, bu durumun nasıl çözüleceği merak konusu. Yeni cezaevleri inşa edilmesi veya mevcut cezaların infaz sürelerinin yeniden düzenlenmesi gibi alternatiflerin masada olduğu belirtiliyor.
Tutuklama tedbiri ve kamu düzeni
Paket kapsamında, kamu düzenini bozan suçlara yönelik tutuklama tedbirleri de artırılacak. Özellikle kişinin suç işleme eğilimi ve suçun işleniş şekli dikkate alınarak, kamu güvenliğini tehdit eden suçlar için daha sert önlemler alınacak. Halen, iki yılın altındaki suçlarda tutuklama yapılmıyor ve suçlular denetimli serbestlikten yararlanabiliyor. Yeni düzenleme ile bu durumun ortadan kaldırılması ve her suç için bir “yatar” ceza süresi belirlenmesi amaçlanıyor.