2644 sayılı Tapu Kanunu'nun 35. Maddesi, 18 Mayıs 2012 tarihinde yürürlüğe giren 6302 sayılı Kanun ile değişmiştir.
Tapu Kanunu m.35 hükmü uyarınca Cumhurbaşkanı’nın belirlediği 184 ülke vatandaşı (kesin bir liste mevcut olmayıp bu sayı değişkenlik göstermektedir) yabancı gerçek kişiler karşılık şartı aranmaksızın ve yasal sınırlamalara uyarak ev, iş yeri, arsa, tarla vb. her türlü taşınmazı satın alabilir. Bu noktada Suriye vatandaşları hariç olmak üzere Arap ve İslam ülkeleri vatandaşlarının da taşınmaz satın alabilecek.
Not: Ülkemizde hangi ülke vatandaşlarının taşınmaz satın alabileceği hakkında TC Büyükelçilikler/Konsoloslukları ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nden bilgi alabilirsiniz.
Yabancı bir kişi Türkiye’den ne kadar toprak satın alabilir?
· Farklı şehirlerde de olsa yabancı bir gerçek kişi toplam yüz ölçümü 2.5 hektar (25 dönüm) alanı satın alabiliyordu. Ancak şu anda ülke genelinde, yabancı uyruklu bir gerçek kişi, en fazla 30 hektar (300 dönüm) taşınmaz alanı satın alabilmekte ve sınırlı aynı hak edinebilmektedir. Bu rakam Cumhurbaşkanı kararıyla en fazla iki katına çıkartılabilir. Dolayısıyla Türkiye'de yabancı uyruklu gerçek bir kişi Bakanlar Kurulu kararıyla en fazla 60 hektar (600 dönüm) kadar taşınmaz alan satın alabilir.
· Yabancı bir kişi, bir ilçenin özel mülkiyette olan arsaların %10'luk yüz ölçümü kısmını satın alabilir.
Yabancı bir kişinin Türkiye’den toprak almasının yasal sınırlandırmaları
· Taşınmaz Özel Güvenlik Bölgeleri içinde ise taşınmazın bulunduğu yer valiliğinden izin alınmalıdır.
· Taşınmaz Askeri Güvenlik Bölgeleri içinde ise bölgedeki askeri makamlardan izin alınmalıdır.
· Taşınmaz arsa, tarla vb. yapısız ise 2 yıl içinde proje geliştirilmeli ve bakanlık onayına sunulmalıdır aksi takdirde taşınmaz tasfiye edilecektir.
· Ayrıca tarım arazisi veya SİT alanında bulunan bir taşınmaz ise ilgili bakanlıklardan taşınmaz satışının uygunluğuna dair görüş alınmalıdır.
Detaylı bilgiyi Dışişleri Bakanlığı'nın yabancılar için Türkiye’de taşınmaz satın alma işlemleri sayfasından ulaşabilirsiniz.
Yabancıların taşınmaz satışının sözleşme şekli
Taşınmaz alım satımında resmi sözleşmeler mutlaka Tapu Sicil Müdürlüklerinde yapılmalıdır. Taşınmazın mülkiyetinin kazanılması yalnızca Tapu Sicil Müdürlüklerinde tescille mümkündür. Ayrıca resmi satış öncesinde noterde taşınmaz satış vaadi sözleşmesi imzalanabilir. Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi ileride taşınmaz mülkiyetinin tapuda devrini yapmayı taahhüt eden bir ön sözleşmedir. Taşınmaz satış vaadi sözleşmeleri de resmi senet şeklinde düzenlenmesi ve noter huzurunda iki tarafça imzalanması suretiyle geçerlilik kazanır. Noter tarafından düzenleme şeklinde yapılması zorunludur. Taşınmaz satış vaadi sözleşmesi, noter tarafından düzenleme şeklinde değil de onaylama şeklinde yapılırsa geçersiz hale gelir. Taşınmaz satış vaadi sözleşmesine konu olacak taşınmazın tapuda kayıtlı bir taşınmaz olması gerekir.
Yabancı tüzel kişilerin taşınmaz satın alması
Yabancı ülkelerin kanunlarına göre kurulan tüzel kişiliğe sahip yabancı ticaret şirketleri yalnızca kanunlarda özel hüküm bulunması durumunda Türkiye’de taşınmaz satın alabilir. Bu yabancı ticaret şirketleri dışındaki diğer tüzel kişiliklerin ise taşınmaz satın alması mümkün değildir. Türk kanunlarına göre kurulan ve yabancı sermayeli şirket statüsü şartlarını sağlayan şirketler ise ana sözleşmelerinde belirtilen faaliyetlerini yürütmek için taşınmaz satın alabilir.
Mavi Kart Sahiplerinin Taşınmaz Satın Alması
Doğumla Türk vatandaşı olup çıkma izni alarak Türk vatandaşlığını kaybedenler ve kendileri ile birlikte işlem gören çocuklarının taşınmaz satın almak istediklerinde yasal sınırlamalar olmaksızın aynen Türk vatandaşları gibi değerlendirilir.
KKTC vatandaşlarının taşınmaz satın alması
KKTC vatandaşları Türkiye’de taşınmaz satın almak istediklerinde yasal sınırlama olmaksızın aynen Türk vatandaşları gibi değerlendirilir.
Çifte vatandaşlığı olanların taşınmaz satın alması
Hem Türk hem farklı ülke vatandaşı olan gerçek kişilerde taşınmaz satın almak istediklerinde Türk vatandaşlığı esas alınır ve Türk kanunlarına göre işlemler yürütülür.
Vatansızların taşınmaz satın alması
Vatansızlar, taşınmaz edinebilen herhangi bir yabancı ülke vatandaşı gibi genel yasal sınırlamalar içerisinde Türkiye’de taşınmaz satın alabilir. Ancak tapu müdürlüklerine başvuru sırasında, valiliklerce düzenlenen vatansız kişi kimlik belgelerini ibraz etmeleri gerekir.
Yabancı bir kişi aldığı taşınmaz mülkü satabilir mi?
Kanuna uygun taşınmaz satın alan yabancı Türkiye’de bulunan taşınmazı üzerinde rehin hakkı tesis edebilir, taşınmazı kiraya verebilir veya satışını yapabilir.
Yabancı bir kişi kaç paralık taşınmaz mülk alarak Türk vatandaşı olur?
Yabancıların vatandaşlık hakkına kavuşmasını sağlayan taşınmaz satın alma bedeli 250 bin dolardan 400 bin dolara yükseldi. 2018'de bu bedel 1 milyon dolar olarak uygulanıyordu.
İstisnai Türk vatandaşlığı edinebilmeleri için yabancılara getirilen yüksek bedelle gayrimenkul satın alma koşulu zaman içerisinde 250 bin dolara kadar düşürülmüş, bu da yoğun tartışmalara yol açmıştı. Son olarak 12 Nisan 2022'de yapılan Cumhurbaşkanlığı Kabine Toplantısı'nda bu bedelin 400 bin dolara yükseltilmesi kararı alındığı duyurulmuştu
Kaynak:
TC Büyükelçilikler/Konsoloslukları ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü
Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı
Kula Hukuk Bürosu