Geçtiğimiz hafta aşırı sıcaklar ülke genelinde etkili oldu. Hafta ortasında 40'lı derecelerin üstünü gören hava sıcaklıkları cuma gününden itibaren 8-12 derece düşerek mevsim normallerine geldi.
Yaz mevsiminin en sıcak ve boğucu günlerini ifade etmek için kullanılan eyyam-ı bahur, her yıl temmuz ayının sonu ile ağustos ayının başına denk geliyor.
Yerini "çöl sıcakları", "cehennem sıcakları" ve "Afrika sıcakları" gibi terimlere de bırakan eyyam-ı bahurun, Türkiye'nin güney ve batı bölgelerinde etkisini göstermesi bekleniyor.
NTV’de yer alan habere göre, Ağustos ayının ilk haftasında yeniden sıcak hava dalgasının beklendiği belirtildi.
İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hüseyin Toros, temmuz ayında Türkiye'nin Afrika üzerinden gelen sıcak hava dalgalarının etkisi altında kaldığını söyledi.
Sıcaklıkların bu sene mevsim normallerinin üzerinde seyretmesi nedeniyle sıcaklık rekorları kırıldığını belirten Toros, "Temmuz'da birçok ilde ekstrem sıcaklık rekorları kırıldı. Küresel ısınma her geçen gün etkisini göstermeye devam ediyor." diye konuştu.
"İstanbullular nemden bunalacak"
Prof. Dr. Toros, serinleyen havanın çarşamba gününden itibaren yeniden ısınmaya başlayacağını anlatarak, şöyle devam etti:
"Yazın en sıcak günlerini yaşamaya devam edeceğiz. Eyyam-ı bahur sıcakları Arap Yarımadası'ndan ülkemize gelecek. Temmuz ayında olduğu gibi çarşamba gününden itibaren 1 hafta boyunca eyyam-ı bahur sıcaklarının etkisi altında olacağız. Sıcaklıklar özellikle ülkemizin güney ve batısında etkili olacak. Avrupa orta vadeli hava tahmin merkezi model sonuçlarına göre, ülkemizin güney ve batı kesimlerinde sıcaklıklar 35 ile 40 derece üzerinde olacak. Marmara 35 ile 40, Ege 35 ile 43, Akdeniz Bölgesi 35 ile 42, Doğu ve Güneydoğu 35 ile 45 arasında, İç Anadolu 37 ile Karadeniz'de 30 derece üzerinde sıcaklar bekleniyor. Yine aşırı sıcaklara maruz kalacağız. Bağıl nemle birlikte hissedilen sıcaklık daha da artacak. İstanbullular eyyam-ı bahur sıcaklarında nemden bunalacak."
Vatandaşların bu dönemde sıcaklara dikkat etmesi gerektiğini anlatan Toros, dışarı çıkıldığında vücudun doğrudan ve dolaylı güneş ışınından korunmasının önemli olduğunu, mümkün oldukça güneş ışığına maruz kalınmaması gerektiğini ifade etti.
Prof. Dr. Toros, eyyam-ı bahur sıcakları nedeniyle buharlaşmanın daha artacağının altını çizerek, su tasarrufunun da önemli olduğunu, özellikle orman yangınlarının yaşanmaması için dikkatli olunması gerektiğini sözlerine ekledi.
İstanbul, Ankara ve diğer illerde bugün hava nasıl olacak?
İstanbul'da poyraz serinlik veriyor ama pazar hava daha nemli olacak. Sıcaklık 29 derece. Ankara güneşli 31, Bursa 33 derece. İzmir'de rüzgar kuvvetli esiyor, sıcaklık 36 derece. Antalya'da nemin artması sıcaklığı yine 38 derecelerde hissettiriyor.
Marmara'da sıcaklık ortalama 30-31 derecelerde Edirne ise 33 derece. Sert esen poyraz serinlik sağlarken, nem biraz artacak. Pazartesi de hava koşulları değişmeyecek.
İç Anadolu'da rüzgarlar sert ve serinlik vererek esiyor, sıcaklık ortamaya indi. Eskişehir 30, Kayseri ve Konya 31 derece.
Ege'de Çeşme-Kuşadası, Bodrum boyunca rüzgar da kuvvetli estiğinden özellikle akşamları serinlik sağlıyor. Bodrum 36, Muğla 38, Afyon 31, Manisa 36 derece.
Akdenizde rüzgarlar denizden esiyor, nem oranı artıyor Adana 34, Hatay 32, Kahramanmaraş 37 derece. Güneydoğu'da lodos çöl sıcağı getiriyor. Gaziantep 37, Diyarbakır 41, Şanlıurfa 42 derece.
Karadeniz'de sıcaklık düştü, poyraz Batı Karadeniz'de sert esiyor. Bolu 28, Zonguldak, Samsun, Trabzon kıyıları 26-27 derece. Trabzon-Rize tarafında yerel yağış var. Doğu Anadolu geneli açık, Kars-Ardahan tarafında kısa süre yağış var. Malatya açık 35 derece.
Eyyam ı bahur ne demek, nedir?
Arapça kökenli Türkçe sözcük olan Eyyam ı bahur, yaz mevsiminin en sıcak ve boğucu günleri için söyleniyor.
Her iki yarımkürede de yaşanan eyyam ı bahur, Kuzey yarımkürede, temmuz ve eylül tarihleri arasında; Güney yarımkürede ise bu tarih ocak ve mart arasına oluyor.
Eski bir inanışa göre, bu sıcak günlerin Büyük Köpek Takımyıldızı’nda bulunan Sirius çift yıldızıyla bir bağlantısı vardı. Antik Yunan ve Antik Roma kültürlerinde de yaygın olan bu inanış nedeniyle bu günler Latince diēs caniculārēs olarak anılmaktaydı. Çağdaş Avrupa dillerinde bu terimden türeyen adlar hâlen kullanılmaktadır. (İngilizce: Dogdays, Almanca: Hundstage gibi…) Türkçede kullanılan eyyamıbahur terimi kullanılırlığını büyük ölçüde yitirmiş olup, bunun yerine cehennem sıcakları, Afrika sıcakları gibi terimler kullanılmaktadır.
Eyyam-I Bahur günleri kalp ve göğüs hastalıkları olanlar için riskli dönemlerdir. Kişilerde aşırı stres ve asabiyet görülebilir. Orman yangınları başlayabilir. Enerji hattı kablolarının esnemesi, yol malzemelerinin erimesi ya da demiryollarında rayların genleşmesi gibi nedenlerle can ve mal kaybına neden olan kazalar yaşanabilir. 2000'li yıllarda, Avrupa'daki sıcak hava dalgalarına bağlı sağlık sorunlarından her yıl on binlerce kişi yaşamını yitirmiştir.