Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre; Reklam Kurulu'nun 12 Mart 2024 tarihinde gerçekleştirilen 343 sayılı toplantısında, tüketicileri aldatıcı, yanıltıcı, tecrübe ve bilgi eksikliklerini istismar edici reklamlar ile haksız ticari uygulamalar incelendi. Toplantıda gündeme alınan 134 dosyadan 119'u mevzuata aykırı bulunurken; söz konusu reklam ve ticari uygulamalar hakkında durdurma ve düzeltme cezaları ile toplam 17 milyon 37 bin 891 lira idari para cezası uygulanmasına karar verildi.
Üyelik koşulu sunan internet siteleri incelendi
Reklam Kurulu'nun bu ayki toplantısının ana gündem konusunu elektronik ticarette üyelik uygulamaları, hedefli reklamcılık ve tüketicilerin kişisel verilerinin rızaları olmaksızın alınmasına yönelik internet sitesi tasarımları oluşturdu. Dijital Tüketicinin Korunması Projesi kapsamında hazırlanan araştırma raporunda, dijital mecralarda yer alan her iki tüketiciden birinin kişisel verilerini paylaşma konusunda endişeli olduğu belirlenmişti. Ayrıca internet üzerinden alışveriş yaparken 'devam etme koşulu' olarak sunulan 'üye olma' ve 'elektronik ileti onayı'nı her 10 tüketiciden 7'sinin kabul etme eğiliminde olduğu, çerezler konusunda ise her 10 tüketiciden 4'ünün kabul etmeme eğiliminde olduğu gibi bir sonuç ortaya çıkmıştı. Söz konusu rapordan çıkan sonuçlar dikkate alınarak Reklam Kurulu'nca satın alma aşamasında tüketicilere üyelik koşulu sunan internet siteleri incelendi.
Yurt dışı uygulamalar da dikkate alındı
Bu kapsamda tüketiciden satın alma işlemi için zorunlu ve gerekli olan bilgilerden daha fazla kişisel verinin talep edilip edilmediği, üyelikten çıkmak için üyeliğe girişte öngörülen yöntemlerden daha ağır koşullar öngörülerek üyelikten çıkmanın zorlaştırılıp, zorlaştırılmadığı, üyelik sözleşmesi ile birlikte, çerez ve ticari ileti onayının tüketici tercihine sunulup sunulmadığı, kişisel verilerinin hedefli reklamcılık ve pazarlama amacıyla üçüncü kişilerle paylaşılıp paylaşılmadığı hususları değerlendirmeye alındı. İncelemede akademisyen görüşlerinin yanı sıra yurt dışı uygulamalar da dikkate alındı ve nihayetinde Reklam Kurulu tarafından değerlendirmeye alınan 12 adet dosyaya ilişkin olarak idari para cezası ile durdurma ve düzeltme cezaları uygulandı. Üyeliğin iptal edilmesi veya üyelikten çıkmanın zorlaştırılması, hedefli reklamcılık ve kişisel verilerin paylaşılması konusunda tüketicilere seçenek sunulmaması hususlarını içeren kararlara ilişkin detayların daha sonra Ticaret Bakanlığı internet sitesinden paylaşılacağı belirtildi. (DHA)
