TCMB açıkladı: Döviz mevduatı neden artıyor?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesi'nde yer alan "Mevduat Tercihleri ve Kur Korumalı Mevduat Gelişmeleri" başlıklı analizde, döviz mevduatındaki artışın nedenleri açıklandı.
Analiz, nisan ve mayıs aylarında hızlanan TL'ye dönüşün yerini temmuz ve ağustos aylarında yeniden döviz mevduatına bırakmasının ardından geldi.
Analize göre, KKM çıkışının yabancı paraya dönüşmesi ve cari fazla döneminde elde edilen döviz gelirlerinin döviz tevdiat hesaplarında değerlendirilmesi artışta etkili oldu.
DÖVİZ MEVDUATINDAKİ ARTIŞIN NEDENLERİ NELER?
Mart ayındaki sıkılaşma adımlarının etkisiyle nisan ve mayıs aylarında mevduat tercihlerinin hızla TL'ye yöneldiği ancak temmuz ve ağustos aylarında lira payındaki artışın yavaşladığı belirtilen analizde, döviz mevduatında yaşanan artışın nedenlerinden biri olarak yaz aylarında cari fazla verilmesi gösterildi.
Analizde, artışın nedenleriyle ilgili şunlar kaydedildi:
"Yabancı para mevduat bakiyesi 210 milyar dolardan haziran başında 190 milyar dolara kadar geriledi. Bu dönemde gerçek ve tüzel kişi lira mevduat payı güçlü bir artış gösterdi. Temmuz ve ağustos aylarında lira payındaki artış gerçek kişiler için yavaşlamakla birlikte devam ediyor. Lira payı tarihsel ortalamalara (yüzde 60) yaklaştıkça bu eğilimin yavaşlaması beklenen bir durum.
Öte yandan, tarihsel ortalamaların (yüzde 49) üzerine çıkan tüzel kişi lira payı istikrarlı bir patika izliyor. Lira tercihlerinin güçlenerek devam ettiği bir ortamda, yabancı para mevduattaki artışın arkasındaki nedenlerden biri yaz aylarında cari fazla verilmesidir. Ekonominin cari fazla verdiği yaz aylarında şirketler döviz tevdiat hesaplarını mevsimsel olarak artırabiliyorlar. Yabancı para mevduat hesaplarındaki artışı sürükleyen bir diğer önemli faktör ise atılan politika adımlarıyla hızlanarak devam eden KKM'den çıkış süreci."
KKM'DEN ÇIKIŞIN HIZ KAZANMASINA DİKKAT ÇEKİLDİ
Analizde, TCMB'nin KKM arz ve talebini azaltmaya yönelik attığı adımlar sonucunda KKM hesaplarında azalışın hız kazandığı belirtilerek vade bitiminde lira ve yabancı paraya geçişlerin arttığı kaydedildi. Geçişlerdeki gelişmelerin TCMB beklentileri ve düzenlemelerin amaçları ile uyumlu olduğu belirtildi.
Analizde KKM dönüşlerine ilişkin şunlar kaydedildi:
"Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından KKM hesaplarına yönelik yapılan vergi düzenlemeleri de bu süreci destekledi. Bu düzenlemelerin etkisiyle KKM bakiyesindeki azalmanın teşvik edilmesiyle KKM yenilemelerinin azalması, vade bitiminde lira ve yabancı paraya geçişleri arttırdı.
Yabancı para ve liraya geçişlerdeki bu gelişme TCMB beklentileri ve düzenlemelerin amaçları ile uyumlu. Son 2 ayda KKM bakiyesi 14 milyar doların üzerinde azalırken vade dönüşünde döviz veya altın olarak tercih edilen miktar yaklaşık 4,7 milyar dolar oldu. KKM'de 14 milyar dolar çözülmeye karşın yabancı para mevduat yalnızca 3,3 milyar dolar arttı."
