17 Aralık 1997’de Refah Partisi’nin kapatılması ihtimaline karşılık kurulan Fazilet Partisi, 16 Ocak 1998’de Refah Partisi’nin kapatmasıyla bayrağı resmen devraldı.
Milli Nizam Partisi’nden Milli Selamet’e, Refah’tan Fazilet’e uzanan çizgi, aslında Türk siyasi tarihinin kısa bir özeti. Tek Parti döneminde yok sayılan Anadolu insanının, demokrasi döneminde sık sık sözü kesildi, sesi kısılmaya çalışıldı. 17 Aralık 1997’de Refah Partisi’nin kapatılması ihtimaline binaen kurulan Fazilet Partisi, 16 Ocak 1998’de Refah Partisi’nin kapatmasıyla bayrağı resmen devraldı.
Fakat 28 Şubat travması devam ediyordu ve 7 Mayıs 1999’da bu kez Fazilet Partisi için kapatma davası açıldı. 22 Haziran 2001’de Anayasa Mahkemesi’nden kapatma kararı çıkarken kısa ömürlü Fazilet Partisi, Türk siyasetine farklı bir şekilde damgasını vurdu.
Tarihi
17 Aralık 1997'de, Refah Partisi'nin kapatılması ihtimaline karşı Millî Görüş çizgisinde bir parti olarak İsmail Alptekin başkanlığında kuruldu. Refah Partisi'nin 16 Ocak 1998'de Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmasından sonra bağımsız kalan 150'ye yakın Milletvekili Fazilet Partisi'ne geçti. 14 Mayıs 1998'de Fazilet Partisi Kurucular Kurulu kararı ile Recai Kutan genel başkanlığa getirildi.
1999 yılında, aynı tarihte yapılan yerel seçimlerde elindeki belediyeleri büyük ölçüde korusa da, genel seçimlerde Refah Partisi'nin 1995'teki oy oranının ve milletvekili sayısının altında kaldı. 2 Mayıs 1999'da, Fazilet Partisi İstanbul milletvekili Merve Kavakçı'nın TBMM'deki yemin töreni sırasında genel kurula başörtüsüyle girmesi krize neden oldu.
Bu olaydan hemen sonra Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, 7 Mayıs 1999 günü Fazilet Partisi'ni kapatma davası açtı. 14 Mayıs 2000'de yapılan Fazilet Partisi 1. Kongresi'nde Recai Kutan 633 oy aldı.
Kapatılması
Dönemin Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş 7 Mayıs 1999'da Fazilet Partisi'nin kapatılması yönünde dava açtı. Vural Savaş gerekçe olarak Anayasa’nın 68. ve 69. maddelerinin ihlal edilmesini ve Fazilet Partisi'nin Refah Partisi'nin devamı olmasını gösterdi. Ayrıca kapatılan partilerin yöneticilerinin bir başka partinin yöneticisi ya da denetleyicisi olamayacağını ve partinin laikliğe aykırı eylemlerin odağı haline geldiğini öne sürdü. Vural Savaş, Anayasa Mahkemesi’ne sunduğu iddianamede kapatılan Refah Partisi milletvekillerinin birkaç gün içinde Fazilet Partisi’ne geçmelerinin, Necmettin Erbakan’ın Fazilet Partisi’ni yönetmesinin, Fazilet Partisi’nin kapatılan Refah Partisi’nin devamı olduğunu gösterdiği savunuldu. Erbakan’ın Balgat’taki evinde sürekli Fazilet Partisi kurmayları ile görüşmesi kanıt gösterildi.
Fazilet Partisi'nin kapatılma davası, 8 Mayıs 1999 günü işleme koyuldu. Dönemin Anayasa Mahkemesi Başkanı Ahmet Necdet Sezer, ilk incelemesini yapması için dosyayı raportöre havale etti. Fazilet Partisi'nin kapatma davasında ilk incelemeyi 12 Haziran günü yapan Anayasa Mahkemesi, iddianamesini, Faziet Partili Merve Kavakçı’nın TBMM’deki başörtüsü olayına, "Fazilet Partililerin başörtüsü ve dini sömürü aracı yaparak, kolay yoldan oy toplamalarına, bunun da laikliğe aykırı olduğu" tezine dayandıran Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş’ın belgelerini eksik buldu. Anayasa Mahkemesi, başsavcıdan başta Genel Başkan Recai Kutan olmak üzere, Fazilet Partisi yöneticileri, milletvekilleri ve belediye başkanlarının kapatma gerekçesi olabilecek söz ve eylemlerini tek tek kanıtları ile sunmasını istedi. Anayasa Mahkemesi, başsavcının sunduğu kanıtlar dolayısıyla Fazilet Partisi’nden savunma istedi ve partiye ek süre tanıdı. Fazilet Partisi 10 Eylül 1999'da savunmasını verdi. Savunmada Fazilet Partisi'nin Refah Partisi'nin devamı olmadığı ve Fazilet Partisi'ne yöneltilen suçlamaların dayanaksız olduğu ileri sürüldü. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş’ın, 7 Mayıs 1999'da Fazilet Partisi için açtığı kapatma davası, 19 ay sonra 16 Kasım 2000’de başladı. Mahkeme, milletvekillerinin sözlü savunmalarının alınması taleplerini reddetti. Mahkeme, bu kararını ise "bu davada şahısları değil, tüzel kişiliğin yargılandığı" gerekçesine dayandırdı.
Cumhurbaşkanı Sezer 18 Aralık 2000’de Yargıtay Başsavcılığı seçiminde 49 oy fark atan Vural Savaş’ın yerine, bu makama ikinci sıradaki Sabih Kanadoğlu’nu atadı. Yargıtay’ın yeni Cumhuriyet Başsavcısı Sabih Kanadoğlu 5 Şubat 2001’de Fazişet Partisi hakkındaki kapatma davasında ek iddianame verdi. Kanadoğlu, ek iddianamede, Anayasa Mahkemesi’nin delil olarak kabul etmediği Fazilet Partisi 1. Olağan Kongresi’ne ilişkin kasetleri dayanak göstererek, Fazilet Partisi'nin kapatılan RP’nin devamı olduğu gerekçesiyle kapatılmasını istedi. Fazilet Partisi’nin kapatılma davası Anayasa Mahkemesi tarafından ancak 11 Haziran 2001 tarihinde görüşülmeye başlanabildi. Kapatma kararı 22 Haziran 2001’de verilerek Nazlı Ilıcak, Merve Kavakçı, Bekir Sobacı, Ramazan Yenidede ve Mehmet Sılay'a 5 yıl süreyle siyasi yasak getirildi. Daha sonra bu partinin devamı niteliğinde Recai Kutan önderliğinde Saadet Partisi kuruldu.
Parti Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne yaptığı başvurusunu ise Mahkeme'nin Müslümanlara çifte standart uyguladığı gerekçesi ile sonraki bir aşamada geri çekti. Partinin kapatılması ile milletvekilleri yerine kurulan Recai Kutan başkanlığındaki Saadet Partisi'nde birleştiler.
