Yıldırım Bayezid tarafından 1393'te yaptırılan ve 14'üncü yüzyıla ait izler taşıyan mezarlıkta, yeniçerilerin naaşları bulunuyor. Onun bir kabirde, yeniçerilerin kalpaklarını temsilen yapıların ise kırıldığı, eksildiği ve yer değiştiği görülüyor. Tarihçi Zafer Bilgi, "Bunların teker teker korunup o kalpaklarının, hazır parçaları var ise, tekrar kapsamlı bir şekilde bir onarımdan geçirilip, açık hava müzesi şeklinde Anadolu Hisarı'na dahil edilir, belki Hisarla birlikte ilgili bölüm aydınlatıcı bilgilerle kazandırılması gerekiyor" dedi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nden ise mezarlığın restorasyon projelerinin hazırlandığı ve ilgili koruma kurullarınınca onaylandığı, kısa sürede restorasyon bilgisi verildi.
Beykoz Anadoluhisarı'nda bulunan ve İstanbul'u ilk kuşatan Türk Müslüman askerlerin kabirlerinin yer aldığı Anadolu Hisarı Mezarlığı, bakımsızlıktan harabeye döndü. Yıldırım Bayezid tarafından 1393 yılında yaptırılan ve 14'üncü yüzyıla ait mezarlıklarda, yeniçerilerin mezarları bulunuyor. Her bir kabirde, yeni içeriklerin kalpaklarını temsil eden yapıların ise kırılarak zarar gördüğü ve yer değiştirdiği görülüyor. Bölgenin şekli ve önemine ilişkin değerlendirmelerde bulunan Tarihçi Zafer Bilgi, "Bunların teker teker korunup, o kalpaklarının hazır parçaları var ise tekrar yerine takılıp, bir onarımdan çalıştırılıp, açık hava müzesi şeklinde Anadolu Hisarı'na dahil edilmesi, belki Hisarla birlikte ilgili bölüm aydınlatıcı bilgilerle eklenmesi gerekiyor” dedi.
'İlk Şehitliklerden Bir Tanesi Anadolu Hisarı'nin Yanına Yapılıyor'
Tarihçi Zafer Bilgisi mezarlığın önemine değinerek "Osmanlı aslında İstanbul'u fethetmek için bir girişim içerisinde sürekli. Bu fetih girişimindeki en önemli kuşatmayı yaşatmak Osmanlı Padişahı Yıldırım Bayezid, I. Bayezid diye biliniyor. Savaşlarda kahramanlığından dolayı, hızlı hareket ettiği için 'Yıldırım' ünvanı olan Ünlü bir komutan, mareşal, asker Ordunun başında savaşıyor, işte o ordunun başında çıktığı seferlerle İstanbul'u kuşatma adına Anadolu Hisarı'nı yapıyor ve Anadolu Hisarı'ndan şehre aslında boğazın en dar yerinden boğazı yolu boyunca, kesip, şehri etkisiz hale getirip alma Efendimizin o Hadis-i şerifine mazhar olmak için; Asker ve komutan ben olacağım" diye bu ümitle aslında bir yerde de yola çıkıyor. Yoğun kuşatmalar için Rumeli Hisarı civarında bulunuyor. İşte bu Rumeli Hisarı çevresinde Osmanlı askerleri, Roma askerleriyle yaşadıkları yaşıyor. İşte bu şehitliklerde ilk şehitliklerden bir tanesi, Anadolu Hisarı'nın yanında yapılıyor" dedi.
'Burası Bir Açık Hava Müzesi'
Mezarlığın Osmanlı'nın kuruluş kökenine ait önemli izlerin taşındığını vurgulayan Zafer Bilgi, “Bugün Anadolu Hisarı Mezarlığı diye bilinen yer aslında o ni'mel ceyş'in, Osmanlı yeniçerilerinin mezarlığı, kabri olarak biliniyor. İşte Osmanlı yeni içeriklerinin, o serpuşlarının da, başlıklarının da nadide örneklerini içeren noktalardan biri. Fakat bugün bu hücrelerin çok azı mevcut bir şekilde yaşıyor. Biraz kalpak şeklindedir yeniçerilerin başlıkları ve başlıkların kullanılmaları adına bir açık hava müzesi. Osmanlı'nın bir de kuruluş döneminin bir parçası olarak da değerli. Fatih ile beraberliği sürdürmekte olan, ama başlangıçtaki biz okuma yapmak için veya İstanbul'un Fethi'nin tohumlarını araştırabilmek için bu mezarlığa gidip, bu mezarlıkta bireysel olanları yakinen görüyoruz. O yüzden bu tanıklıklar bize şehrin Osmanlı İstanbul'unun başlangıcını gösterdiğinden dolayı çok önem arz ediyor. Parçaların teker teker korunması, kalpaklarının hazır parçaları var ise tekrarlı bir şekilde bir onarımdan geçirilip, açık hava müzesi şeklinde Anadolu Hisarı'na dahil edilmiş, belki hisarla birlikte hani ilgili bölüm aydınlatma bilgileri ile eklenmesi gerekiyor".
'Bu İlk Şehitlik Korunmaya Muhtaç'
Mezarlığın korunması için yapılması gerekenleri de anlatan Bilgi, "İstanbul açık hava müzesi, açık hava müzesinin hakikaten hani önemli noktalarından bir tanesi Anadolu Hisarı. Bu ilk şehitlik korunmaya hakikaten olası bir yapıda şu anda. Belki bunların bu mezar taşlarının yalnızca onarılması değil de, şehre ait Bir yılda bir yardımlaşma yapılıyor; kimler tam olarak netleştiriliyor, Türkçe bir şekilde birleştiriliyor ve bu mezarlığın ilk fetih için gelen o askerlerden oluştuğu için önem arz ediyor. Dua edilecek yer gözüyle bakıyoruz ama ben tarihsel özellikleriyle görüyoruz. Mezarlık aslında bizden önce buraya ekilen mahsulün mahsule dönüştüğü yer. O tohum gitmeseydi belki bugün İstanbul alınamayacaktı, fetih bulunamayacaktı. şeklinde konuştu.
Onarılması Bekleniyor
Öte yandan İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nden edinilen etkilere göre; mezarlığın restorasyon projeleri hazırlanır. Projeler ile ilgili koruma kurullarında da onaylandı. 1993 yılında halk tarafından onarılan Anadolu Hisarı Mezarlığı'nın İstanbul Büyükşehir Belediyesi tarafından onarılması bekleniyor.
