CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, karşılıksız çıkan çeklerin parasal tutarının yüzde 224 oranında artarak 102,5 trilyon liraya ulaştığını kaydetti. Gürer, yaptığı açıklamada şunları kaydetti:
"Kredi borçlarının geri ödemede yaşanan sorunlar gibi karşılıksız çek ve senetlerde artış oldu. Küçük ve orta boy işletmelerin (KOBİ) bankacılık sektörüne olan kredi borçları bu yıl ağustos ayında 114,6 milyar lira daha artarak 3 trilyon 927 milyar liraya kadar yükseldi. Bankalara olan borçları yıl başından bu yana 663 milyar lira artan KOBİ’lerin, zamanında ödeyemedikleri için takibe alınan kredileri ağustosta 5,2 milyar lira, 2023 yılı sonuna göre ise 11,6 milyar lira artarak 68,7 milyar liraya ulaştı.
"İktidar, uyguladığı düşük alım fiyatları ile çiftçiyi zora soktu"
Tarım sektöründe 587,9 milyar lirası kamu bankalarına, 158,6 milyar lirası da özel bankalara olan kredi borcu bulunuyor. İktidar, uyguladığı düşük alım fiyatları ile çiftçiyi zora soktu. Çiftçiler, hasat döneminde maliyetin altında fiyatlarla ürünlerini satmak zorunda kaldı. Çiftçi, kredi borcu ödemede zorlanıyor. Çiftçilerin bir bölümü ürününü çek karşılığı tüccara verdi. Son dönemlerde çekler karşılıksız çıkmaya başladı; bazı çekler tarihi de ekim-kasım tarihli olması nedeniyle sorunun daha da derinleşmesinden çiftçiler kaygı duyuyor. Çiftçinin ürününü alan tüccarın bir bölümü çiftçilik de yapıyor. Onların ürünü değeri altında satmasıyla zarar etmeleri, ödemede sorunları yarattı. Kırsalda küçük çiftçiler için 2024 yılı kapkara bir yıla dönüştü.
"Karşılıksız çeklerin tutarı Türkiye tarihinde ilk kez 100 milyar lira sınırını aştı"
Bu yıl Ocak-Ağustos döneminde bankalara ibrazında karşılıksız çıkan çek sayısı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 73,5 oranında artarak 164 bin 268’e çıkmıştı. Karşılıksız çıkan çeklerin parasal tutarı ise yüzde 224 oranında artarak 102,5 trilyon liraya ulaştı. Karşılıksız çeklerin parasal tutarı Türkiye tarihinde ilk kez 100 milyar lira sınırını aştı. Vadesinde ödenmediği için bankalar tarafından protesto edilen çek sayısı ise geçen yıla göre yüzde 3,1 oranında artarak 151 bin 893 adet oldu. Sayısal olarak düşük oranda bir artış yaşansa da protesto edilen senetlerin parasal tutarı, geçen yıla göre yüzde 182,2 oranında artarak 27 milyar lirayı buldu. Bu yıl ilk sekiz ayda protesto edilen senetlerin parasal tutarı, önceki yıllardaki yıllık tutarın da oldukça üzerinde bir büyüklük oluşturdu.
UYAP üzerinden açılan ve icra dairelerinde derdest bulunan toplam dosya sayısı, 13 Ekim itibarıyla 22 milyon 965 bine yükseldi. Yıl sonuna kadar bu dosya sayısının artması da bekleniyor."
