Kahramanmaraş depremleri sonrası bölgede olası yeni depremlere ilişkin araştırmalar sürüyor. Amerikalı bilim insanları tarafından yapılan yeni bir çalışma Türkiye'de 6 Şubat'ta 50 binden fazla kişinin ölümüne ve yüzbinlerce binanın yıkılmasına neden olan Kahramanmaraş depremlerinde Pütürge fayının kırılmadığını tespit etti. Bilim insanları sürtünmenin yoğunlaşması durumunda Malatya yakınlarında 6,8 büyüklüğünde bir depremin tetiklenebileceği uyarısında bulundu.
Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Güney Kaliforniya Üniversitesi (USC) öncülüğünde yürütülen çalışma geçtiğimiz günlerde bilimsel Seismica dergisinde yayınlandı. Jeofizikçi Sylvian Barbot'un öncülüğündeki çalışmada uzaktan algılama kullanılarak 6 Şubat'taki büyük depremler belgelendi. Barbot "Neye karşı hazırlıklı olmamız gerektiği konusunda biraz daha bilgi sahibi olduk. Zamanlamasını bilmiyoruz ama nerede olabileceğini biliyoruz" dedi.
Pütürge'nin altında sismik faaliyetler arttı
Büyük depremler tektonik plakaların kaymasından dolayı meydana geliyor. Yerkabuğunun ağır hareket eden parçaları olan plakalar birbirine baskı yapıyor ve on yıllar, yüzyıllar hatta daha uzun süreler boyunca yavaş yavaş güç birikimine yol açıyor. Plakalar sonunda kaydığında enerji açığa çıkıyor ve dalgalar halinde yerkabuğuna ulaşıyor.
Çalışmaya göre Malatya'nın Pütürge ilçesinin altındaki fay hattında çok sayıda sismik aktivite görüldü ancak kayma meydana gelmedi. Araştırmacılar bunun fayın kilitlendiği ya da sıkıştığı ve gelecekte kayma olasılığı olduğu anlamına geldiğini belirtiyor.
Bardot bu bilgiler ışığında öncelikle yerel halkın hazırlıklı olması gerektiğinin altını çiziyor. Euronesw'in aktardığı araştırmada Bardot ayrıca bu durumun depremin nasıl başladığı ve bittiği konusunda gözlem deneyi yapması için hazırlıklı olma konusunda bilim insanlarına bir fırsat sunduğunun altını çiziyor.
Elazığ'ın merkez üssüne çok yakın
Çalışmada büyüklüğü 7,8 olan ana şokun, Doğu Anadolu Fayı'nın 310 kilometre uzunluğundaki bir segmentini yırttığı ve çoklu serbest bırakma basamakları boyunca yayıldığı; büyüklüğü 7,6 "artçı şokun" ise Doğu Anadolu Fay Bölgesi'nin yakınlardaki sol-yanal doğrultu atımlı faylarını etkileyerek 150 kilometre uzunluğunda bir yırtılmaya neden olduğu tespitlerine yer verildi.
Bu iki olay ve Antakya yakınlarında 20 Şubat'ta meydana gelen 6,4 büyüklüğündeki 'artçı şok' için sismik kaymanın mekansal dağılımını kısıtlamak için uzaktan algılama gözlemlerini kullanan çalışmada "Ana şok için, yırtılma yayılımı Doğu Anadolu fayının dağınık sonlanmasında güneye doğru durmuş ve 2020 yılında 6,8 büyüklüğündeki Elazığ depreminin yaklaşık 20 kilometre güneyindeki Pütürge segmentine doğru kuzeye doğru daralarak potansiyel bir sismik boşluğu vurgulamıştır. Bu olaylar, olgunlaşmamış fay sistemlerinin yüksek sismik potansiyelinin altını çizmektedir." denildi.
