Artan kira bedellerine vatandaşlar tepki göstermeye devam ediyor. Fahiş kira artışlarını önlemek için yürürlüğe sokulan ve konutlarda kira artışlarını yüzde 25 ile sınırlayan düzenlemenin ardından İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 54. hukuk Dairesi tarafından verilen "uyarlama" kararı dikkat çekti.
Emsal niteliğindeki karara göre, uzun süreli kira sözleşmelerinde edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması ve sözleşmenin taraflar açısından çekilmez hale gelmesi durumunda kira parasının günün ekonomik koşullarına uyarlanması için her zaman "uyarlama" davası açılabilir.
'Karar yüzde 25 sınırına ilişkin değil'
Karara ilişkin açıklamalarda bulunan Arabulucu Avukat Umut Metin, Milliyet'in haberine göre "Aslında buradaki karar yüzde 25 sınırına ilişkin değildir. Başka bir karar verilme durumu söz konusu. Kira tespit davalarında 5 yıldan sonra kira sözleşmelerine ilişkin kira bedeli tespit davası açılabiliyor. Bu davalarda kiralanan taşınmazın durumu ve emsal kira bedelleri göz önünde tutuluyor. Şunu söylemek gerekirse bir kira sözleşmesinin 5’inci yılına varmadık ancak kiralar öyle bir değişti ki kira tespit davası da açamıyoruz. Burada mülk sahipleri ‘peki ne yapacağız?’ diye düşünüyorlardı. İşte burada kira uyarlama davalarının açılabileceğini söylüyoruz." dedi.
Kira bedellerindeki 'büyük orantısızlık' dikkate alınıyor
Metin "İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi’nin 54. Hukuk Dairesi kararında bu davanın bir uyarlama davası olduğu görülüyor. Bu ne demek? Mülk sahipleri 5 yıldan önce ekonomik gelişmeleri gerekçe göstererek kiranın düşük kaldığını belirtiyorsa yani bir binada kiracı 3 bin TL’ye oturuyor, diğer dairede 20 bin TL’ye oturuluyorsa burada büyük bir orantısızlık olacağı için bu tip durumlarda uyarlama davasının açılabileceğini görüyoruz." ifadelerini kullandı.
'Emsallerine göre kira belirleme anlamına geliyor'
Metin, kararın yüzde 25 kira sınırlamasına ilişkin olmadığını belirterek "Burada 'yüzde 25 kira sınırlaması adildir, değildir' şeklinde bir açıklama yok. Sadece yaşanan koşullardan dolayı yüzde 25 sınırı hiç dikkate alınmıyor, çünkü uyarlama davalarında yüzde 25'e tabi olmak yok, emsallerine göre kira belirlenmesi anlamına geliyor. Burada mahkemenin bir karar verdiğini anlıyoruz" dedi.
Karar emsal niteliğinde
Metin kararın emsal niteliğinde olduğunu belirterek "Kira uyarlama davalarının 5 yıldan önceki dönemlerde de açılabileceği söylenmektedir. Bu karar oldukça yerindedir. Ancak karar yüzde 25 adildir, değildir ifadesini içermiyor" ifadelerini kullandı.
Karar ne alma geliyor?
İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 54. Hukuk Dairesi'nin kararı, kira artışları ile ilgili önemli bir emsal teşkil ediyor. Karara göre, uzun süreli kira sözleşmelerinde edimler arasındaki dengenin aşırı bozulması ve sözleşmenin taraflar açısından çekilmez hale gelmesi durumunda kira parasının günün ekonomik koşullarına uyarlanması için her zaman “uyarlama” davası açılabilir.
Bu karar, fahiş kira artışlarını önlemek üzere yürürlüğe sokulan ve konutlarda kira artışlarını yüzde 25 ile sınırlayan düzenlemeye karşı bir güvence sağlıyor. Karara göre, kiracılar, 5 yıldan önce de olsa, kira artışlarının aşırı olduğunu düşünüyorlarsa, kira uyarlama davası açarak, kira bedelinin günün ekonomik koşullarına göre belirlenmesini talep edebilirler.
Kararın, kira artışlarını makul seviyelere çekmeye yardımcı olması bekleniyor.
