1 Eylül’de başlayacak düzenlemeyle binlerce kira uyuşmazlığı, tarafları mahkemeye gitmeden çözüme kavuşacak.
Son olarak dün Rize’de meydana gelen ev sahibi kiracı tartışmasında bir kişi ölmüş 2 kişi ise yaralanmıştı. Son dönemde artan bu kira anlaşmazlıklarına çözüm için İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla arabuluculuk dava şartı getirildi. Alınan karar ile yeni dönem 1 Eylül 2023 tarihi itibari ile başlayacak.
Posta'dan İpek Alemdar Göde'nin haberine göre ev sahipleri ile kiracılar arasında her geçen gün artan anlaşmazlıklar mahkeme salonlarında yoğunluk oluşturmaya devam ediyor. Aradaki uyuşmazlığı bitirme amacıyla alınan karara dair detayları ve merak edilen noktaları Avukat İbrahim Güllü tek tek açıkladı.
ANLAŞMAZLIK ÖLÜMLE BİLE SONUÇLANABİLİYOR
Temel tüketici haklarından biri olan barınmanın büyük bir sorun haline geldiğini ifade eden Güllü, “Son zamanlarda konut fiyatlarındaki artış ve buna paralel olarak artan kira fiyatlarından kaynaklı olarak ev sahibi kiracı arasındaki ihtilaflarda büyük artışlar yaşanmakta. Gün geçmiyor ki ev sahibi kiracı arasında yaşanan kavgalar basına yansımasın. Bazen ölümle de sonuçlanan üzücü haberleri üzülerek görüyoruz.
En temel 8 tüketici hakkından birisi olan Barınma hakkı tüketicilerimiz açısından büyük bir sorun haline geldi. Öyle ki artık kira sorununun toplumsal bir sorun olduğunu söylemek mümkün” dedi.
KİRA ARTIŞINDA ZAM SINIRI
Kira artışı için bu yıl da yüzde 25 şartının uygulandığını hatırlatan Güllü, “Geçen yıl 11 Haziran 2022'de Resmi Gazete de yayımlanan 7409 sayılı Kanun ile 11 Haziran 2022 ila 01.07.2023 tarihleri arasında yenilenen konut kira sözleşmelerinde artış oranı yüzde 25 ile sınırlandırılmıştı. Bu sürenin uzatılması söz konusu.
Ancak kiraların artış oranlarına sınırlandırma getirilmesi ev sahibi kiracı arasındaki sorunların çözümüne katkı sağlamak bir yana sorunları daha da arttırdı. Çünkü referans fiyat alan birçok ev sahipleri enflasyonun altındaki artışları kabul etmediler. Bunun içinde tahliye taahhütleri devreye sokuldu ve ihtiyaç sebebiyle tahliye davaları açıldı. Bu şekilde kiracılar üzerinde baskılar oluşturmaya başladılar. Ve sorun daha da büyüdü” ifadelerini kullandı.
1 EYLÜL’DEN İTİBAREN ZORUNLU
Arabuluculuk ile sorunların çözümüne ilişkin süreye dair açıklamalarda bulunan Güllü, “Tüm davalar içinde neredeyse yüzde 30’ları aştığı tahmin edilen kira kaynaklı ihtilaflara çözüm olarak arabuluculuk zorunlu hale getirildi.
7445 sayılı Kanun'la yapılan düzenlemeler ile; kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar (ilamsız icra yoluyla tahliye hariç), ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklar, kat mülkiyetinden kaynaklanan uyuşmazlıklar ve komşu hakkıyla ilgili uyuşmazlıklar, dava şartı olarak 1 Eylül 2023 tarihinden itibaren başlamak üzere arabuluculuk kapsamına alındı. Arabuluculuk görüşmeleri arabulucunun görevlendirildiğinden itibaren üç haftaya ek bir haftalık uzatma süresi sonrasında ve en fazla dört hafta içerisinde sonuçlanacak” dedi.
İŞ YÜKÜ AZALACAK
Sorunların çözümünde kısa sürede sonuç alındığına dikkat çeken Güllü, “Yapılan düzenlemeyle dava açılmadan önce arabulucuya başvurma zorunluluğu hem iş yeri kiralarından kaynaklı, hem de konut kiralarından kaynaklı uyuşmazlıklar için zorunlu hale getirilmiştir.
Arabuluculuk müessesi 2012 yılından bu yana başarı ile uygulanmaktadır. Adalet Bakanlığının verilerine göre; zorunlu arabuluculuk da sorunlarını arabulucu aracılığı ile çözüp mahkemeye gitmeyenlerin oranını yüzde 69 olarak geçtiğimiz günlerde açıklanmıştı” şeklinde konuştu.
TAVAN FİYATI BELİRLEME
Konutlardaki tavan fiyat aralıklarına ilişkin açıklamalarda bulunan Güllü, “Arabuluculuk taraflar arasında uygulama açısından hem kolay ve hem de çok hızlı sonuç alma açısından oldukça yararlı olacaktır. Kira tespit ve tahliye davaları yıllarca sürdüğü dikkate alındığında mevcut sorunun çözülmesi yönünden büyük bir katkısı olacağı görülmektedir. Ancak sorunun tamamen çözülmesi açısından kiralara bir tavan fiyat sınırlandırması getirilmesi gerekir. Bunun için belediyelerde ki rayiç değer esas alınabileceği gibi bölgesel anlamda da tavan fiyat aralıkları konutların niteliklerine göre belirlenebilir.
Arabuluculuk mevcut davaların artmasını kısmen de olsa azaltacağı için faydalı olacağını ama kesin çözümün kiralara tavan fiyat belirlenmesi olacaktır” ifadelerini kullandı.