7 Temmuz 2024 Pazar günü Hicri takvime göre 1446 yılının yılbaşıdır. 1 Muharrem 1446, 7 Temmuz 2024’tür.
Hicri Yılbaşı Nedir?
Hicri Yılbaşı, İslam takviminin başlangıcını belirten önemli bir tarih olan Hicri takvimin ilk ayı Muharrem ayının ilk günüdür. Hicri takvim, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed'in (S.A.V) Mekke'den Medine'ye hicret ettiği yıl olan 622 yılını başlangıç olarak kabul eder. Bu nedenle Hicri takvim, bu önemli hadiseden esinlenerek Hicret Takvimi olarak adlandırılır.
Hicri takvim, ayın evrelerine dayanan bir takvim olduğundan, Hicri Yılbaşı her yıl Miladi takvime göre yaklaşık 10-12 gün daha erken gerçekleşir. Bu tarih, Müslümanlar için önemli bir dini süreci simgeler. Hicri yılbaşı, özellikle Müslüman ülkelerde ve topluluklarda dualar, ibadetler ve çeşitli etkinliklerle kutlanır.
“Muharrem” hürmet edilen anlamındadır. Bu ay, Hz. Peygamber (sas) tarafından Allah’ın ayı diye nitelendirilmiştir (Müslim, Sıyâm, 202;). Bu niteleme Muharrem ayının faziletine, ilahî feyz ve bereketinin bolluğuna işarettir.
Sözlükte “haram kılınan, yasaklanan; kutsal olan, saygı duyulan” anlamlarındaki muharrem savaşmanın haram kabul edildiği dört aydan birinin adıdır. Bu ayın İslâm’dan öncesi Arab-ı bâide (Âd ve Semûd) veya Arab-ı âribe döneminde mü’temir ve mûcib diye adlandırıldığı rivayet edilir. Bazı kaynaklarda muharremin Câhiliye devrinde “nâtık” şeklinde anıldığı belirtilmekteyse de (Mes‘ûdî, II, 207) nâtık ramazan ayının ismiydi (İbn Düreyd, III, 489; Lisânü’l-ʿArab, “emr” md.; Yahyâ b. Ziyâd el-Ferrâ, s. 52).
Muharremü’l-harâm şeklinde de bilinen bu ay Osmanlı belgelerinde (م) kısaltmasıyla gösterilmiştir.
Hicrî takvimde yer alan ay isimlerinin milâdî V. yüzyılın başlarında Hz. Peygamber’in baba tarafından beşinci dedesi Kilâb b. Mürre tarafından belirlendiği nakledilmektedir.
Kur’ân-ı Kerîm’de muharrem kelimesi ay ismi olarak geçmemekle birlikte saldırıya uğrama durumu hariç savaşın haram olduğu aylardan söz edilerek bu aylara saygı gösterilmesi emredilmiştir (el-Bakara 2/191, 194, 217; el-Mâide 5/2, 97; et-Tevbe 9/5, 36). Resûl-i Ekrem haram ayları zilkade, zilhicce, muharrem ve receb olarak açıklamıştır (Buhârî, “Megāzî”, 77).
Muharrem Ayı ve Önemi
Muharrem, Kurban Bayramı ve hac ibadetinin kendisinde gerçekleştiği Zilhicce’den sonra gelen kutlu bir aydır. Allah Tealâ tarafından hürmete layık aylardan biri olarak belirtilen Muharrem ayını Peygamberimiz de (sas), “Allah’ın ayı” olarak nitelendirmiş ve Ramazan orucundan sonra en faziletli orucun bu ayda tutulan oruç olduğunu ifade etmiştir. (Müslim, Sıyâm, 202)
Muharrem, hicri yılın da ilk ayıdır.
İslam tarihi açısından bir milat ve insanlık açısından büyük manalar ihtiva eden hicret bu ayda gerçekleşmiştir.
Muharrem ayının onuncu günü de tarihimizde ve hafızalarımızda derin bir hüzün ile yer eden Âşûrâ günüdür. Bu elim günde, Sevgili Peygamberimizin torunu ve Hz. Ali ile Hz. Fatıma’nın gözünün nuru olan Hz. Hüseyin Efendimiz, yanında bulunan yetmişten fazla Müslüman ile birlikte Kerbelâ’da şehit edilmiştir. Kerbelâ, Allah ve Resûlü’ne iman edip, Ehl-i Beyt sevgisini gönüllerine nakşedenlerin ortak acısı, yürek sancısıdır. Bu menfur hadiseyi gerçekleştirenler, istisnasız bütün Müslümanların vicdanlarında mahkûm olmuşlardır. Kerbelâ’yı doğru okuyup anlamalı, ondan dersler çıkarmalıyız. Asla tarihin acılarından yeni acılar üretmemeli, hüzünleri yeni hazanlara dönüştürmemeliyiz.
2024 Aşure günü ne zaman?
10 Muharrem, 16 Temmuz Salı günü ise aşure günü olarak idrak edilecek.
