Gıda krizi derinleşiyor: Armudun fiyatı yüzde 525 arttı
İstanbul Sebze ve Meyve Hali'ndeki fiyat artışları, bazı ürünlerin fiyatlarının bir yılda beş katına çıktığını gösteriyor; örneğin armut ve limon fiyatları yüzde 525 ve yüzde 289 oranında arttı. Genel gıda enflasyonu Haziran ayında yıllık yüzde 68.2’ye ulaştı ve gıda harcamaları hızla yükseliyor.
Gıda fiyatlarındaki astronomik artışlar İstanbul Sebze ve Meyve Hali’nde de kendini ortaya koydu. Halin 19 Temmuz tarihli listelerine göre son bir yılda fiyatı yüzde 525, yüzde 289 ve 260 yükselen ürünler var.
Türkiye’de gıda ürünlerindeki fiyat artışları cep yakıyor. Haziranda genel gıda enfasyonu aylık yüzde 1.78, yıllık yüzde 68.2 arttı. Bu kapsamda, sağlıklı beslenmenin vazgeçilmezi olan sebze ve meyve ise fiyatlarıyla şaşırtıyor.
FİYATLARI 5'E KATLANDI
Bugün dört kişilik bir hanenin günlük gıda harcamasında sebze ve meyvenin payı yüzde 26’yı aşarken, haziran ayı açlık sınırına göre bu 168 lira tutuyor. Günlük asgari ücretin 566 lira olmasının yanı sıra toptancı hallerinde bazı ürünlerin fiyatları son bir yılda beşe katlandı.
Sebze ve meyvelerin fiyatlarında görülen değişim, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Hal Müdürlüğü’nün 19 Temmuz 2023 ve 19 Temmuz 2024 tarihleri arasındaki fiyat listelerine yansıdı.
REKOR KIRANLAR
Cumhuriyet'te yer alan habere göre, armudun fiyatı bir yılda yüzde 525 yükselişle 50 liraya çıkarken limonun kilosu yüzde 289 artışla 70 liraya, taze fasulyenin kilosu ise yüzde 260 artışla 90 liraya fırladı. Avokadonun tanesi yüzde 150 artışla 50 liraya, karpuzun kilogram fiyatı yüzde 150 yükselişle 20 liraya, kirazın fiyatı yüzde 114 artışla 150 liraya, sarımsağın kilogram fiyatı da yüzde 131 artışla 150 liraya yükseldi.
FİYATI DÜŞEN O ÜRÜN
Enginarın fiyatı da bir yılda yüzde 525 artış göstererek 50 liraya çıktı. Bir yıl içinde papaz eriği 60 liradan 80 liraya, elma 20 liradan 25 liraya, kayısı 35 liradan 60 liraya, vişne 25 liradan 60 liraya çıktı. Maydanozun demeti 4 liradan 10 lira, sivri biberin kilosu 23 liradan 45 liraya, domatesin kilosu 25 liradan 35 liraya yükseldi.
Patatesin fiyatı ise 20 liradan 15 liraya düşerken soğanın fiyatı yerinde saydı.
Türkiye’de sebze ve meyve, üreticiden sofraya gelene kadar altı kez el değiştiriyor. Mazot, gübre, ilaç, tohum, yem gibi tarımsal girdilerin ithalatla sağlanması, dövizdeki artışa bağlı olarak fiyatların sürekli yükselmesine neden oluyor. TÜİK’in güncel verilere göre tarımsal girdi fiyat endeksi mayısta yüzde 53.1 arttı. Enerji grubundaki artış yüzde 75.4 oldu. Bu artışların daha da yükselmesi bekleniyor. Haziranda Devlet Su İşleri Sulama Birlikleri tarafından belirlenen su bedeli yüzde 60-400 zamlandı. 1 Temmuz’da sulamada kullanılan elektrik fiyatlarına yüzde 30 zam yapıldı.
Uzmanlara göre, üretim maliyeti yükselen bir ürünün rafa düşük fiyatla gitmesi mümkün değil. Bu durumda gıda fiyatlarının artmaya devam etmesi bekleniyor.
