1998 yılında faaliyete geçen Tatlar Atıksu Arıtma Tesisi, son yıllarda kapasitesinin üzerinde çalışmaya başladı. Tesiste yapılması gereken kapasite artırım çalışmaları ihmal edildiği için tesise gelen atık suların bir kısmı, kapasite yetersizliği nedeniyle arıtılmadan Ankara Çayı'na deşarj edilmek zorunda kaldı.
Ankara Çayı'na deşarj edilmek zorunda kalınan atık sular Sakarya Nehri'nden İstanbul'a kadar ulaştığı için iki kentte sağlık sorunları oluşturduğu belirlendi.
BAKANLIK TUTANAK TUTTU
Tatlar Atıksu Arıtma Tesisi ile ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 2016 yılında tutanak tuttu. Denetim sonuçlarının yer aldığı tutanakta, “Tesis kapasitesi yeterli değil. Atık su Ankara Çayı'na karışıyor” ifadeleri yer aldı.
Bunun üzerine 2017 yılında ASKİ yönetimi, kapasite artışı projesinin hazırlanması için karar aldı, ama bu karar uygulamaya konulmadı.
Ankara Valiliği ise 23 Mart 2018 tarihinde Ankara Büyükşehir Belediyesi'ne yazı yazarak, kapasite artırımının en geç 23 Aralık 2023 tarihine kadar bitirilmesi gerektiğini belirtti.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın Atık Su Arıtımı Eylem Planı'nda (2017-2023), Sakarya Nehri’nin, özellikle onu besleyen önemli çaylardan Porsuk Çayı ve Ankara Çayı’ndaki kirlilik nedeniyle farklı parametreler açısından kirli ya da çok kirli su kalitesine sahip olduğu belirtildi.
ODTÜ'nün ve Türkiye Su Enstitüsü’nün hazırladığı raporlarda ise sağlığı tehdit ettiği gerekçesiyle proje yatırım ihtiyacının son derece açık ve tartışılması mümkün olmayan bir gerçek olduğu vurgulandı.
CUMHURBAŞKANLIĞI TARAFINDAN ONAYLANMASINA RAĞMEN “RET”
Ankara ile İstanbul'da sağlık sorunu haline gelen ve kapasite aşımı yaşayan Tatlar Arıtma Tesisi için iyileştirme projesi hazırlandı. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından projenin ÇED raporu onaylandı ve proje Cumhurbaşkanlığı’na sunuldu. Cumhurbaşkanı'nın onayıyla birlikte Tatlar Atıksu Arıtma Tesisi İyileştirme Projesi, 2023 Cumhurbaşkanlığı Yatırım Programı'na alındı.
ABB Meclisi'nin MHP'li üyesi Mustafa Ünver de Tatlar Atıksu Arıtma Tesisi'nin kapasitesinin yetersiz olduğu ve çevre kirliliği oluşturduğu gerekçesiyle bir an önce yapılması için ABB Meclisi'ne soru önergesi verdi.
Ankara Büyükşehir Belediyesi, iyileştirme projesi için uygun koşullarda finansman temini için dış kaynaklı kredi buldu. Kredi talebi, ABB Meclisi'nde AK Parti ve MHP oylarıyla reddedildi.
Böylece Cumhurbaşkanı tarafından onaylanan ve yatırım programına alan projenin kredisi reddedilirken insan sağlığı için derhal uygulanması gereken proje durduruldu.
SORUMLULARA CEZA GELEBİLİR
İyileştirme projesinin hayata geçirilememesi halinde, sorumlular hakkında cezai işlem uygulanma ihtimali olduğu belirtildi.
Çevre Kanunu gereğince, uygun şekilde arıtma yapmayanlar veya gerekli iyileştirmeleri süresi içinde yapmayanlar hakkında idari ceza uygulanıyor. Ayrıca Türk Ceza Kanunu'na göre, çevreyi kasten kirletenler hakkında 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası verilebiliyor.
MANSUR YAVAŞ ÇİLEDEN ÇIKTI
Tatlar Arıtma Tesisi İyileştirme Projesi ile ilgili Dikmen Vadisi Son Etap Projeleri Tanıtım ve Temel Atma Töreni'nde önemli açıklamalarda bulunan Yavaş, büyük bir çevre felaketi ile karşı karşıya olunduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:
*Tatlar Arıtma Sistemi var, Ankara'nın bütün atık suları oraya gider, orada arıtılır. 2010 yılında bir rapor hazırlanmış. Diyor ki ‘Buranın kapasitesi 971 bin metreküp olması gerekiyor, ancak 765 bin metreküp olarak hizmet vermektedir'. Arıtılamayan su Ankara Çayı'na karışıyor. Çiftçiler buradan sulama yapıyor.
*Bu su, Sakarya üzerinden İstanbul'a gidiyor. Bizi engellemek için reddediyorsunuz ama Sayın Cumhurbaşkanımızın torunları da aynı sudan içiyor. ‘Burası tam 30 milyon nüfusu etkiliyor' diye mecliste konuşmalar yaptık.
*23 Mart 2018 tarihinde ‘En geç 23 Aralık 2023 tarihine kadar Tatlar Arıtma Sistemi'nin kapasite yetersizliği ortadan kaldırılmalı' diye Ankara Valiliği'nin yazısı var. Çevre Bakanlığı'nın kestiği cezalar var, ‘niye arıtmıyorsunuz' diye. Bunun üzerine yurt dışı kredilerle görüştük.
*Sayın Cumhurbaşkanı'na durum arz edildi ve bu yılın yatırım programına alındı. Cumhurbaşkanı'nın yatırım programına aldığı bu proje ile ilgili, belediye meclisinden 270 milyon dolarlık anlaşmanın yapılması için yetki istedik. Reddettiler. Büyük bir çevre felaketiyle karşı karşıyayız. Siz insan sağlığını, insan hayatını düşünmez misiniz? Bu mudur belediyecilik? (ANKA)