Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) aralık ayı enflasyon verisini açıklamasıyla emeklilerin ocak ayı maaş zammı oranı da netleşti. 2024-2025 yıllarını kapsayan 7. Dönem Toplu Sözleşmeden kaynaklı 2024'ün ilk 6 ayına ait yüzde 15 zam da eklendiğinde, memur ve memur emeklilerinin maaşlarındaki toplam artış yüzde 49,25 oldu. Aylık artışları enflasyona göre belirlenen işçi ve Bağ-kur emeklileri ise 2023'ün ikinci 6 ayına ait yüzde 37,57 enflasyon oranında zam alacak.
Emeklilerin zam farkı ocak döneminde 11,7'ye çıktı. Söz konusu farkın giderilmesi için kamuoyunda beklenti oluştu.
Emekliye ek zam verilecek mi?
NTV'nin haberine göre, birçok kesimden gelen “zam oranı eşitlensin” açıklamalarından sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, alternatifli bir çalışma hazırladı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’a sunulan bu çalışmanın, Kabine toplantısında da değerlendirilmesi bekleniyor.
Emekli zamlarıyla ilgili yeni düzenleme yapılması yönündeki hazırlıklar, iki ayaktan oluşuyor. Bu kapsamda, öncelikle kök maaşı düşük olan ve 7 bin 500 liraya tamamlananlar için nasıl bir adım atılacağı üstünde duruluyor.
En düşük emekli maaşı için rakam tahmini
Bu kapsamda, en düşük emekli maaşının 10 bin liranın biraz üstüne çıkarılarak 10 bin 250 lira gibi bir rakam olması halinde bu kapsamdaki emekli sayısının 4 milyon 900 bin kişiden 5 milyon 200 bine yükseleceği hesaplanıyor.
En düşük emekli maaşının, daha önce kamuoyu gündemine gelen 11 bin 500 lira civarına çıkarılması halinde emeklilerin yüzde 55’inin “en düşük maaş alan” grubuna gireceği öngörülüyor.
Ocak ayı için iki grubun zam oranının eşitlenmesi halinde temmuz ayında bu kez işçi ve Bağ-Kur emeklileri lehine oluşabilecek 5,5 puanlık zam farkına dikkat çekiliyor.
Merkez Bankası’nın 2024 yılı enflasyon projeksiyonlarının gerçekleşmesi ve ocak-haziran döneminde enflasyonun yüzde 24 olması halinde işçi ve Bağ-Kur emeklileri yüzde 24, memur emeklileri ise yüzde 18,6 oranında temmuz ayı zammı alacak. Temmuz döneminde memur emeklileri aleyhine 5,4 puanlık fark oluşacak.
Emekli aylığında ek zam ne kadar olur?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın nihai kararının emekli maaş zamları için yeni bir düzenleme yapılmasına yönelik olması halinde bu durumun dikkate alınarak adım atılabileceği belirtiliyor. Buna göre, memur emeklisinin yüzde 49,25 olan ocak ayı zammının yanında işçi ve Bağ-Kur emeklisinin zam oranının yüzde 44-45 olabileceği, böylece temmuz ayında oluşacak 5,4 puanlık farkın hesaba katılmasıyla adım atılmış olacağı belirtiliyor.
Masadaki formüller neler?
Bir diğer formülün ise işçi ve Bağ-Kur emeklisine 5 puan ilave zam yapılarak 7 bin 500 lira altındaki maaşlara iyileştirme yapılması olabileceği, böylece 7 bin 500 lira altında maaşı olan 5 milyona yakın emekli için zam oranının yüzde 49,25’e eşitlenebileceği de ifade ediliyor.
EYT maliyeti detayı
Tüm bu formüllerle sağlanabilecek bir iyileştirmenin, bütçe dengeleri ve enflasyon hedefine yönelik olumsuz etkisi, önemli bir etken. Bu konuda özellikle deprem hasarının giderilmesi için yapılacak harcamalar ve EYT düzenlemesinin maliyetine dikkat çekiliyor.
2024 yılında ise EYT’lilerin maaş ve ikramiye maliyeti 360 milyar lira olacak. Yine prim kayıpları da hesaba katıldığında maliyet 500 milyar lirayı bulacak.
2024 yılında ise EYT’lilerin maaş ve ikramiye maliyeti 360 milyar lira olacak. Yine prim kayıpları da hesaba katıldığında maliyet 500 milyar lirayı bulacak.
Sadece EYT maliyetinin bile bu boyutta olduğu tabloda ekonomi yönetimi, bütçe dengesi ve yüzde 36 oranındaki 2024 enflasyon hedefinin zora gireceğini vurgulayarak emekli zammında yeni düzenlemeye sıcak bakmıyor. Ancak nihai kararı, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan verecek.
