Türkiye'de birçok kişi D vitamini eksikliği hissedebiliyor. D vitamini eksikliği, kemiklerde zayıflama, kas güçsüzlüğü ve ağrı, bağışıklık sistemi zayıflığı, ruh hali bozuklukları gibi belirtilerle kendini işaret edebilir. Bununla birlikte, çoğu kişi fark etmeyebilir, çünkü belirtiler genellikle hafif veya belirsiz olabilir. Peki D vitamini eksikliği Türkiye'de neden yaygın olarak görülüyor?
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ TÜRKİYE'DE NEDEN YAYGIN?
Sözcü yazarlarından Okan Çalık'ın haberine göre; D vitamini eksikliği Türkiye'de yaş ve cinsiyet farkı olmadan yaygın olarak görülüyor.
D vitamini eksikliğine neden olan başlıca etkenlerin başında süt ve süt ürünleri tüketiminin oldukça az seviyelerde kalmasından kaynaklanıyor.
Bunun yanı sıra vücudu güneşle beslemenin az olmasıyla birlikte takip ve tedavinin de yeterli olmaması geliyor.
Vücudumuzu güneşe besleyemememizin nedenleri arasında ise giyim tarzı rol oynuyor. Bununla birlikte bazı bölgelerimizde ise kış aylarının uzun sürmesi de D vitaminin eksiliğini arttırıyor.
Özellikle Doğu Anadolu şehirlerinde D vitamini eksikliği yüzde 80 oranlarına kadar çıkabiliyor. Bu nedenle Türkiye'de D vitamini eksikliği ile kemik erimesi riski de artıyor, kemik kırığı sıklığı da fazla oluyor.
İlerleyen yaşla birlikte cilt daha az D vitamini sentezler. Bu da beslenme yetersizliği ile birlikte yaşlılarda D vitamini eksikliğinin en önemli nedenidir.
D VİTAMİNİ HANGİ BESİNLERDE BULUNUYOR?
D vitamini doğal olarak bazı besinlerde bulunur ve vücudunuzun güneş ışığına maruz kalmasıyla da sentezlenebilir.
Balık yağı: Somon, sardalye, uskumru gibi yağlı balıklar, doğal olarak yüksek miktarda D vitamini içerir.
Balık: Ton balığı, somon, uskumru gibi yağlı balıkların yanı sıra, somon, uskumru gibi türlerde de D vitamini bulunur.
Süt ve süt ürünleri: Süt, yoğurt ve peynir gibi bazı süt ürünleri, D vitamini ile güçlendirilmiş olabilir. Ayrıca, bazı peynir çeşitleri doğal olarak D vitamini içerir.
Yumurta sarısı: Yumurtanın sarısında D vitamini bulunur. Ancak, beyazı ile birlikte tüketildiğinde D vitamini emilimi artar.
Mantar: Güneş ışığına maruz kalan mantarlar, doğal olarak D vitamini sentezleyebilir. Özellikle güneşe maruz bırakılmış mantarlar D vitamini bakımından zengin olabilir.
Hayvansal ve bitkisel besinler D vitamini ihtiyacını karşılayamaz. Araştırmalar ortalama bir kişinin D vitamini ihtiyacının sadece yüzde 20’sini besinler aracılığıyla aldığını göstermektedir.
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ
D vitamini eksikliği çeşitli şekillerde kendini gösterebilir. Belirtiler hafiften şiddetliye kadar değişebilir ve genellikle zamanla yavaş yavaş gelişir. İşte dikkat edilmesi gereken yaygın belirtiler:
YORGUNLUK VE BİTKİNLİK
D vitamini eksikliğinin en yaygın belirtilerinden biri sürekli yorgunluk ve bitkinliktir. İyi bir gece uykusunun ardından bile, bireyler hala kendilerini yorgun hissedebilirler. Bu, günlük aktiviteleri ve genel yaşam kalitesini etkileyebilir.
KEMİK VE SIRT AĞRISI
D vitamini, vücutta kalsiyum emilimi için gereklidir. Bir eksiklik, zayıflamış kemikler nedeniyle kemik ve sırt ağrısına yol açabilir. Bu ağrı genellikle kroniktir ve hareketliliği ve fiziksel konforu önemli ölçüde etkileyebilir.
DEPRESYON VE DUYGUDURUM DALGALANMALARI
Birçok çalışma, D vitamini eksikliğini depresyon gibi duygudurum bozukluklarıyla ilişkilendirmiştir. Düşük D vitamini seviyelerine sahip bireyler, duygudurum dalgalanmaları, anksiyete ve üzüntü hissi yaşayabilirler. Bunun nedeni, D vitamininin beyin fonksiyonu ve duygudurum düzenlenmesinde rol oynamasıdır.
YARALARIN İYİLEŞMESİNDE GECİKME
D vitamini, vücudun enflamatuar yanıtı ve doku onarımı üzerinde rol oynar. Bir eksiklik, yaralanmalar veya ameliyatlar sonrası yaraların daha yavaş iyileşmesine yol açabilir, bu da komplikasyonlara ve uzamış iyileşme sürelerine neden olabilir.
SAÇ DÖKÜLMESİ
Şiddetli saç dökülmesi, D vitamini eksikliğinin bir işareti olabilir. Saç dökülmesi çeşitli faktörlere bağlanabilirken, D vitamini eksikliği göz ardı edilmemesi gereken bir katkı faktördür. Bu, özellikle bir otoimmün durum olan alopesi areata vakalarında belirgindir.
KAS AĞRISI
Kas ağrısı ve zayıflığı da D vitamini eksikliğinin yaygın belirtilerindendir. Bu, günlük aktiviteleri etkileyebilir ve genel fiziksel gücü azaltabilir. Bazı durumlarda, ağrı şiddetli ve güçten düşürücü olabilir.
SIK ENFEKSİYONLAR
D vitamini sağlıklı bir bağışıklık sistemi için gereklidir. Düşük D vitamini seviyelerine sahip bireyler, soğuk algınlığı ve solunum yolu enfeksiyonları gibi sık enfeksiyonlar ve hastalıklar yaşayabilirler. Bunun nedeni, D vitamininin enfeksiyonlarla savaşan antimikrobiyal peptidlerin üretimine yardımcı olmasıdır.