Temiz enerji dönüşümü ve bu alandaki teknolojilerin hızlanmasıyla, elektrikli araç satışlarında neredeyse her yıl çift haneli büyüme görülüyor.
Uluslararası Enerji Ajansı'nın (IEA) Dünya Enerji Görünümü 2024 raporuna göre, bu yılın ilk yarsında dünyada 7 milyon elektrikli araç satıldı. Bu dönemdeki satışlar geçen yılın ilk yarısına göre yüzde 25 artış gösterdi. Çin, elektrikli araç satışlarındaki bu büyümenin yüzde 80'ini oluştururken, yılın ilk yarısındaki 7 milyon elektrikli araç satışının 4 milyonu da Çin'de kayıtlara geçti.
Ancak, Çin hariç tutulduğunda, dünyanın geri kalanında elektrikli araç satışlarındaki büyüme yüzde 10 seviyesinde kaldı. Avrupa Birliği'nde (AB) satışlar yatay seyrederken, ABD'de kademeli bir büyüme görüldü.
Küresel elektrikli araç satışlarının yıl sonu itibarıyla ise 17 milyona ulaşacağı ve elektrikli araçların toplam küresel otomobil filosundaki payının yıl sonunda yaklaşık yüzde 5'e yaklaşması bekleniyor.
Bu yılki 17 milyon elektrikli araç satışının 10 milyonunun ise Çin'de görüleceği tahmin ediliyor.
Elektrikli araç şarj altyapısı için yatırım ihtiyacı 1 trilyon doları bulabilir
Elektrikli araç satışlarında güçlü artışın sürmesiyle, 2030'da dünyada satılan neredeyse her iki araçtan birinin elektrikli olacağı öngörülüyor. IEA'in net sıfır emisyona uyumlu senaryosunda ise, 2030 itibarıyla elektrikli araçların toplam satışların üçte ikisini oluşturabileceği tahmin ediliyor. Elektrikli araçlarda bu büyümenin gerçekleşmesi halinde, artan talebi karşılayabilmek için bugünden 2030'a kadar elektrikli araç şarj altyapısına bir trilyon dolar yatırım yapılması gerekiyor.
İngiltere merkezli araştırma şirketi Rho Motion’un öngörüsüne göre de elektrikli araç satışları bu yıl 16,8 milyona ulaşacak.
Bu satışların 10,5 milyonu Çin'de, 3,1 milyonu AB, Avrupa Serbest Ticaret Birliği (EFTA) ülkeleri ve Birleşik Krallık'ta, 1,8 milyonu ABD ve Kanada'da kayıtlara geçecek. Kalan yaklaşık 1,4 adet elektrikli araç ise dünyanın geri kalan bölgelerinde satılmış olacak.
Bu yıl sonunda dünyadaki elektrikli araç satışlarının 16,8 milyona ulaşmasıyla satışlar, 2023'e göre yüzde 22,7 büyüme gösterecek. Bu satış hacmi dünya genelindeki tüm araç satışlarının yaklaşık yüzde 19'una karşılık geliyor.
Küresel elektrikli araç satışlarının 2025'te ise bu yıla göre yüzde 22,2 artışla 20,5 milyona ulaşacağı öngörülüyor. Bu hacmin de yüzde 62'sini oluşturan 12,7 milyonunun Çin'de satılması bekleniyor.
AB, EFTA ve Birleşik Krallık'taki elektrikli araç satışlarının gelecek yıl toparlanma eğilimine girerek yüzde 20 büyüyeceği tahmin ediliyor.
Rho Motion, elektrikli araçların 2030’da dünyadaki tüm araç satışlarının yüzde 44’ünü oluşturacağını öngörüyor.
"Avrupalı markalar Çinli tüketiciler için cazip değil"
Rho Motion Otomotiv Araştırma Lideri William Roberts, yaptığı değerlendirmede, elektrikli araç satışlarındaki Çin liderliğinde bir büyüme görüldüğünün altını çizerek, bu yıl Çin'deki elektrik araç satışlarının 2023'e göre yüzde 30'un üzerinde artacağını belirtti.
Avrupa'da ise yatay bir eğilimin hakim olduğunu dile getiren Roberts, AB'de içten yanmalı motora sahip araçlara daha katı emisyon kuralları getirilmesini sağlayacak Euro 7 standartlarının 2025'te devreye gireceğini anımsattı.
Roberts, bu nedenle AB ülkelerinde bu yılki elektrikli araç talebinin gelecek yıla ertelenmiş olabileceğini söyledi.
AB'de uygulanacak yeni standartların elektrikli araç üreticilerini teşvik edeceğini kaydeden Roberts, Çin'deki güçlü büyümenin ise süreceğini belirterek, şunları kaydetti:
"Elektrikli araç pazarında Avrupalı markaların teknolojisi ve araçları Çinli tüketiciler için o kadar cazip değil. Çinli markalar elektrikli araç sektöründe, daha önce içten yanmalı motor sektöründe olduklarından çok daha baskın bir pazar payına sahipler. Çin'de elektrikli araç talebi genel olarak çok olumlu bir tablo çiziyor ve bu araçların toplam satışlardaki payı artık yüzde 40-50 seviyesine geliyor. Bu durum, Çinli tüketicilerin tercih etmediği araçlar sunan Avrupalı markaların pazardan dışlanmasına da yol açıyor."
Roberts, ABD ve Kanada'da bazı markaların yeni model serilerini piyasaya sürmesiyle satışlarda biraz daha iyi bir büyüme beklediklerini dile getirdi.
ABD'de gelecek ay yapılacak başkanlık seçimlerine ilişkin bir senaryo analizi de yaptıklarını kaydeden Roberts, başkanlığın Cumhuriyetçi yönetime geçmesi halinde elektrikli araçlara yönelik mevcut politikaların sürme ihtimalinin azalabileceğini ve bu konuda büyük bir belirsizliğin söz konusu olduğunu anlattı.
Elektrikli araçlar satışlarını belirleyen iki büyük etken
Roberts, elektrikli araç satışlarının büyümesinde önemli olan faktörlere de değinerek, bunlardan ilkinin tüketicilerin satın alma eğilimi olduğunu söyledi.
Elektrikli araçların ekonomik olarak erişilebilir olmasının tüketici talebi için önemli olduğunu belirten Roberts, "Avrupa'da elektrikli araçların penetrasyonunun çok yüksek olduğu pazarlar görüyoruz. Örneğin Norveç gibi bir ülkede elektrikli araçların penetrasyon oranı yüzde 90'ı bulabiliyor ancak toplam satılan araç sayısı azalıyor. Bu da bize gösteriyor ki tüketiciler model çeşitliliğine bakıyor ve içten yanmalı motorlu araçlara geri dönmek yerine, elektrikli araçları beklemeyi tercih ediyor. Bu durum tüketici tarafında elektrikli araçlara geçiş ve bu dönüşümü gerçekleştirme isteğinin var olduğunu gösteriyor." değerlendirmesini yaptı.
Roberts, bir diğer önemli konunun ise şarj altyapısı olduğunu belirterek, hükümetler odaklarını altyapı kurulumunu desteklemeye kaydırmadıkça bu durumun bir zorluk olmaya devam edeceğini ve satışlara olumsuz yansıyacağını sözlerine ekledi.
