Doç. Dr. Tolgahan Kuru, Aşil tendonu kopması, spor dünyasında en korkulan yaralanmalardan biri. Peki, bu yaralanmanın altında yatan ana neden nedir?
Dr. Tolgahan Kuru: Aşil tendonu kopması, genellikle aşırı zorlama ya da ani bir hareket sonucu meydana gelir. Sporcular arasında sıkça görülen bir problem olmasının nedeni, Aşil tendonunun vücutta en fazla yük taşıyan tendonlardan biri olmasıdır. Özellikle ani hızlanma, sıçrama veya yön değiştirme hareketleri sırasında bu tendona aşırı yük biner ve kopma riski artar. Yaş faktörü de önemli bir etken; tendonun esnekliği yaşla birlikte azalır ve bu da kopma riskini artırır. Ayrıca, bazı sporcuların bu durumu hafife aldığına şahit oluyorum, “Bu bana olmaz!” diye düşünmek maalesef riski azaltmıyor. Antrenmanlar sırasında tendonların kuvvetlendirilmesi ve esnekliğinin korunması oldukça önemlidir.
Peki, Aşil tendonu kopan bir sporcu ne yapmalı? İlk adımlar nedir?
Dr. Tolgahan Kuru: Aşil tendonu koptuğunda ilk adım, durumu ciddiye almak olmalı. Kopma genellikle ani bir ses ve şiddetli bir ağrı ile kendini belli eder, sanki birisi ayağınıza sert bir darbe indirmiş gibi hissedersiniz. İlk yapmanız gereken şey, ayağınıza ağırlık vermemek ve bölgeyi mümkün olduğunca sabit tutmaktır. Bunun için buz uygulaması ve ayağı yukarıda tutmak önemlidir. Bir de önemli bir not: İnternette gördüğünüz her türlü “kendinize teşhis koyma” çabasını bir kenara bırakın ve derhal bir uzmana başvurun. Tendonun kopup kopmadığını kesin olarak anlamanın yolu, ultrason veya MRI gibi görüntüleme yöntemleriyle yapılacak bir incelemedir. Ayrıca, her dakika önemlidir; tendon kopması tedavi edilmediğinde kaslarda zayıflama ve deformasyon gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Aşil tendonu kopması sonrası iyileşme süreci nasıl işler? Sporculara ne gibi önerilerde bulunursunuz?
Dr. Tolgahan Kuru: İyileşme süreci, kişinin genel sağlık durumu, yaşı ve tedaviye ne kadar sadık kaldığına bağlı olarak değişkenlik gösterebilir. Kopmuş bir Aşil tendonu genellikle cerrahi müdahale gerektirir. Cerrahi işlem sırasında tendon, eski yerine dikilerek iyileşmesi sağlanır. Ancak ameliyat sonrası süreç, en az ameliyat kadar önemlidir. Bu dönemde tendonun güçlenmesi ve esnekliğinin yeniden kazanılması için yoğun bir fizyoterapi programı uygulanır. Hastalarımızın çoğu, ilk birkaç hafta boyunca yürümekte zorlanacaklarını bilmelidir. Bu dönemde moral bozmamak çok önemli; zira bu süreç biraz sancılı olabilir. Ancak her adım, sizi spora geri döndürmeye yönelik bir adım olacak.
Rehabilitasyon sürecinde dikkat edilmesi gereken önemli noktalar nelerdir?
Dr. Tolgahan Kuru: Rehabilitasyon süreci, adeta bir “sabır sınavı”dır. İyileşme yolculuğunuzda adım adım ilerlemek ve doktorunuzun ve fizyoterapistinizin önerilerine harfiyen uymak hayati önem taşır. Egzersizler, başlangıçta hafif olacak ve zamanla artacaktır. Tendonun tekrar eski gücüne kavuşması için uygulanan bu egzersizlerin, tam olarak doğru yapılması gerekir. Ayrıca, erken dönemde aşırı zorlamalardan kaçınmalısınız. Bir an önce sahalara dönmek isteyeceğinizi biliyorum, ama bu süreçte sabırlı olmalısınız. Gerektiğinde küçük adımlar atmak, büyük geri dönüşlerin anahtarı olabilir. Bu dönemde doğru beslenme ve uyku düzeni de iyileşme sürecini olumlu etkiler.
Aşil tendonu kopması yaşayan sporcular için tam olarak spora geri dönüş mümkün mü?
Dr. Tolgahan Kuru: Kesinlikle mümkün! Aşil tendonu kopması, her ne kadar sporcular için moral bozucu bir deneyim olsa da, bu yaralanmadan tamamen iyileşmek ve eski performansınıza dönmek mümkün. Hatta bazı sporcular, bu tür bir sakatlık sonrasında daha bilinçli ve kontrollü bir şekilde antrenman yaparak performanslarını artırabiliyorlar. Ancak, spora geri dönüş aşamasında, acele etmemek ve tedavi sürecini tam anlamıyla tamamlamak çok önemli. Bir kez iyileştikten sonra, antrenman programınızı gözden geçirerek tendonlarınızı güçlendirecek özel egzersizler eklemeyi unutmayın. Ve tabii ki, doktorunuzun onayı olmadan sahalara dönmeyi aklınızdan bile geçirmeyin!
