Türkiye’de 2025 yılı için belirlenen 22 bin 104 TL’lik net asgari ücret, tartışmaları beraberinde getirdi. Özellikle gram altın ve dolar karşısında yıllar içinde yaşanan gerileme, vatandaş tarafından oldukça az bulunan asgari ücretin alım gücünün nasıl değiştiğini gözler önüne seriyor.
2025'te asgari ücret 628 dolar ama...
Asgari ücret, uluslararası para birimleri karşısında değer kaybederken, bu durum Türkiye’nin ekonomik zorluklarının bir yansıması olarak değerlendiriliyor. 2025 yılında belirlenen asgari ücretin dolar karşılığı güncel kur üzerinden yaklaşık 628 dolar seviyesinde. Bu, 2024 yılına göre bir miktar artış gösterse de uzun vadeli bir değerlendirme yapıldığında dolar bazında ciddi bir gerileme olduğu dikkat çekiyor:
- 2020: 381 dolar-2825 TL
- 2021: 349 dolar-4253 TL
- 2022: 300 dolar-5500 TL
- 2023: 456 dolar-11402 TL
- 2024: 578 dolar-17002 TL
- 2025: 628 dolar-22104 TL
Ancak, bu artışın Türkiye’deki yüksek enflasyon oranları ve döviz kurlarındaki dalgalanmalarla yeterli bir denge sağlamadığı belirtiliyor.
Gram altın karşısında büyük kayıp
Altın fiyatları, ekonomik krizlerde bir güvenli liman olarak değerlendiriliyor. Ancak asgari ücretin gram altın karşısındaki alım gücüne bakıldığında 2025 yılı için durum oldukça düşündürücü. Yeni belirlenen 22 bin 104 TL’lik net asgari ücretle yalnızca 7,45 gram altın alınabiliyor. Oysa 2024 yılında bu oran 8,63 gramdı. Açıklanan yüzde 30’luk artışa rağmen, altın fiyatlarının yükselmesi asgari ücretlinin alım gücünde yaklaşık 1,2 gram kayba neden oldu.
2020 yılında ise asgari ücretle 8,01 gram altın alınabilmekteydi.
Altın bazında son 10 yılda zirve 11,54 gram ile 2016 yılında görülmüştü. Söz konusu dönemdeki en düşük seviye ise 1 Ocak 2022'de 5.44 gramla görüldü.
Cumhuriyet altını alım gücü de düştü
Asgari ücretin Cumhuriyet altını karşısındaki durumuna bakıldığında da benzer bir tablo ortaya çıkıyor. 2000-2019 yılları arasında aylık net asgari ücretle bir Cumhuriyet altını alınabiliyordu. Ancak bu durum 2020’de değişti. 2020 yılından itibaren Cumhuriyet altını fiyatları asgari ücretin üzerine çıktı ve bu fark her geçen yıl arttı:
2002: Net asgari ücretle 1,6 Cumhuriyet altını alınabiliyordu.
2025: Bu rakam 1,13’e düştü.
Enflasyon ve alım gücü ilişkisi
Türkiye’de enflasyon oranlarının yüksekliği, asgari ücretlinin alım gücünü büyük ölçüde etkiliyor. 2024 yılı başında asgari ücretle daha fazla temel ihtiyaç karşılanabilirken, 2025’te bu durum tersine dönmüş durumda. Gıda fiyatlarındaki artış ve kiralardaki yükseliş, asgari ücretlinin yaşam kalitesini daha da düşürüyor.
