Türkiye’de son yıllarda sağlık sisteminde yaşanan sorunlar, özellikle hekimler üzerinde ciddi baskılar yaratmaya devam ediyor. Kötü çalışma koşulları, güvencesizlik ve mesleğin değersizleştirilmesi, doktorları ülkeden uzaklaştıran temel nedenler arasında yer alıyor. Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) verilerine göre, yurt dışına çıkmak için "İyi Hal Belgesi" alan hekim sayısı her geçen yıl artış gösteriyor.
HEKİM GÖÇÜNDE REKOR ARTIŞ
TTB’nin verilerine göre, 2020 yılında 931 hekim yurt dışına çıkmak için başvururken, bu sayı 2021’de 1.405, 2022’de 2.685, 2023’te ise 3.025 olarak gerçekleşti. 2024 yılında bu rakam, önceki yıla göre hafif bir düşüşle 2.692 olarak kaydedildi. Ancak bu düşüşün, hekimlerin yurt dışına gitmekten vazgeçmesinden değil, Avrupa ülkelerinin sıkı vize politikalarından kaynaklandığı belirtiliyor.
TTB Merkez Konsey Üyesi Nilüfer Ustael, bu durumun, sağlık sektöründe giderek derinleşen sorunların bir sonucu olduğunu vurguladı. Ustael, “Türkiye’deki çalışma koşulları, hekimler için her geçen gün daha da zorlaşıyor. Çözümü yurt dışında arıyorlar” dedi.
HEKİMLERİN TÜRKİYE’DEN GÖÇ NEDENLERİ
Ustael, hekim göçünün temel nedenleri arasında şu unsurları sıraladı:
KÖTÜ ÇALIŞMA KOŞULLARI VE GÜVENCESİZLİK:
Hekimler, uzun çalışma saatleri, yetersiz maaşlar ve sosyal güvencelerden yoksun bir şekilde çalışmak zorunda kalıyor. Özellikle mecburi hizmet sırasında karşılaşılan zorluklar, doktorları meslekten ve ülkeden uzaklaştırıyor.
TUS VE EĞİTİM STANDARTSIZLIĞI:
BirGün'de yer alan habere göre; hekimlerin uzmanlık eğitimi için girdikleri TUS sınavı, dünyanın en ağır sınavlarından biri olarak kabul ediliyor. Kadrolardaki dengesizlik, eğitim ve iş gücü standartlarını olumsuz etkiliyor. Bir klinikte bir dönem 20 asistan çalışırken, sonraki dönem bu sayı yarıya düşebiliyor.
BASKI VE MOBBİNG:
Hasta, meslektaş ve yöneticilerden gelen mobbing, hekimlerin mesleklerinden uzaklaşmasına neden oluyor. “Mesleğin değersizleştirilmesi, doktorlarda kendini değersiz hissetme ve tükenmişlik duygusunu artırıyor” diyen Ustael, bu durumun sağlık çalışanları üzerinde psikolojik yük oluşturduğunu vurguladı.
HASTA-HEKİM ÇATIŞMASI VE ŞİDDET:
Kışkırtılmış sağlık talepleri ve yetersiz randevu süreleri, hasta ve doktoru sık sık karşı karşıya getiriyor. Hekimlere ayrılan yalnızca 5 dakikalık muayene süreleri, teşhis ve tedavi sürecini aksatırken, hem hastaları hem de hekimleri tatminsiz bırakıyor. Bu durum, şiddet olaylarını artırıyor.
GENÇ DOKTORLAR YURT DIŞINA HAZIRLANIYOR
Tıp fakültesi öğrencileri arasında da yurt dışına çıkma eğilimi hızla artıyor. Almanca kurslarına olan yoğun ilgi, genç doktorların Almanya gibi ülkelerde kariyer yapma planlarını açıkça ortaya koyuyor. Türkiye genelinde her yerde açılan tıp fakültelerinin eğitim kalitesini düşürdüğünü belirten Ustael, “Eğitimdeki bu düşüş, mesleki itibarı da zedeliyor” ifadelerini kullandı.
TÜRKİYE’DE KALAN DOKTORLAR İÇİN ZOR KOŞULLAR
Yurt dışına gidemeyen hekimlerin, Türkiye’de ciddi psikolojik sorunlar yaşadığını belirten Ustael, depresyon, sosyal izolasyon ve özkıyım vakalarının arttığına dikkat çekti. “Bu durum, hekimlerin sadece mesleklerinden değil, hayattan da uzaklaşmasına yol açıyor” dedi. Ustael, Türk Psikiyatri Derneği’nin ve TTB’nin bu konuda kapsamlı araştırmalar yapması gerektiğini vurguladı.